Różnice między AmigaOS i Windows

To są oczywiście podstawowe różnice, moje subiektywne spojrzenie – człowieka który jest użytkownikiem, nie znawcą.

Struktura dysku 

Sektor rozruchowy to RDB – “rigid disc block”. Odpowiednik MBR („master boot record”) w PC-tach. Tam są zapisywane informacje o dysku (np. o rozmieszczeniu partycji). W PC partycje dzielą się na podstawowe i rozszerzone, a w rozszerzonych można tworzyć dyski  logiczne.  Tu nie ma czegoś takiego, partycje są równoprawne. RDB nie musi też znajdować się na samym początku dysku.

Więcej na temat RDB – w obszernym artykule http://lclevy.free.fr/adflib/adf_info.html#p6 pkt 6 (jęz.ang).

Systemy plików

Amiga ma własne systemy plików – ważne dla nas są te nowsze, z których korzystamy pod AmigaOS 4.

Podczas gdy dla Windows podstawowy system plików to NTFS (a w starszych wersjach FAT), w AmigaOS są to FFS, SFS i JxFS. Wszystkie te systemy plików są rozwijane i mają wiele odmian (za wyjątkiem najnowszego JxFS). Bez wchodzenia w szczegóły – najlepiej korzystać z najnowszej wersji SFS która jest kompromisem między nowoczesnością a bezpieczeństwem danych.

Struktura katalogów systemowych

W Windows jest katalog Windows zawierający system, Program Files – będący domyślnym dla instalowanych programów, i inne. W samym katalogu o nazwie Windows są podkatalogi – oddzielne na biblioteki , sterowniki itd. Jest tego dużo, przeciętny użytkownik nawet nie zdaje sobie sprawę co do czego.

W AmigaOS jest dużo prościej – sam system jest dużo mniejszy. Przede wszystkim zaś – to użytkownik ma kontrolę nad systemem, a nie odwrotnie. Nie ma rejestru systemu.

I tu dochodzimy do pewnej dziwności AmigaOS – pomimo że system jest okienkowy (Workbench) główna część to Amiga DOS. Jego znajomość jest bardzo wskazana, ponieważ okno komend czy edycja plików systemowych są częściej spotykane jak w Windows (choć daleko jeszcze temu do unixa).

Zacznijmy od dysków. W Windows litery A: i B: zarezerwowane są dla dyskietek, C: to podstawowy dysk twardy, D: i kolejne można ustawiać dowolnie – także jeśli chodzi o napędy wymienne typu DVD czy USB.

Pod Amiga OS jest inaczej – odpowiednikiem dysku twardego  C: jest DH0:

Dysk systemowy określany jest jako SYS: Zawiera takie katalogi jak:

C – tu są programy systemowe i komendy

Classes – klasy, datatypy

Devs- sterowniki urządzeń, z wyjątkiem najbardziej podstawowych

Documentation – dokumentacja

Fonts – czcionki

Internet – programy do internetu

Kickstart- najważniejsze moduły niezbędne do startu systemu, także podstawowe sterowniki (np. klawiatury)

L – dodatkowe systemy plików, sterowniki urządzeń logicznych

Libs – biblioteki (odpowiednik windowsowych *.dll)

Locale – pliki lokalizacyjne systemu i programów, czyli np. spolszczenia

MUI – podsystem graficzny ze swoim API (interfejs programowania aplikacji)

Prefs – preferencje, coś jak Panel sterowania w Windows; właściwie masa małych programików do ustawień

Storage – magazyn na nieużywane pliki systemowe np. sterowniki

S – katalog na skrypty np ARexx

System – podstawowe programy systemowe

T – tymczasowe dane, ten katalog jest w RAM dysku

Utiities – programy użytkowe dostarczane z systemem, także narzędzia (dawniej był na nie oddzielny katalog Tools) np. program do podziału dysku na partycje

Trashcan – kosz na śmieci

Tak naprawdę katalogów ważnych jest więcej, i nie wszystkie widoczne są z poziomu Worbencha – ale myślę że na start wystarczy wiedzieć to co wyżej.

Workbench

To jest warsztat, biurko, przestrzeń robocza. To co widzimy po załadowaniu się systemu, te „okienka”. Ale to nie jest system AmigaOS, główną częścią AmigaOS jest AmigaDOS. AmigaOS i Workbench to terminy stosowane zamiennie – a nie jest to to samo.

Inne charakterystyczne cechy systemu

RAM dysk – to dysk w pamięci RAM którego wielkość ograniczona jest jedynie liczbą pamięci w komputerze (oczywiście dane znikną po wyłączeniu komputera), jest szybszy niż tradycyjny dysk więc czasem się przydaje

datatypy  – załóżmy że masz pod Windows program graficzny który jest stary i nie obsługuje najnowszych formatów – pod Windows byłby skończony (musiałbyś kupić nową wersją programu bądź inny); w AmigaOS jeśli tylko powstanie nowy datatyp taki stary program może ci otworzyć najnowszy format pliku

assigns – dowiązania; zdefiniowane ścieżki dostępu dla określonych katalogów

Charakterystyczne cechy plików

Przede wszystkim pliki są „podwójne” (pierwsze moje skojarzenie to „forki” z Macintosha). To znaczy że pliki mają swoje odpowiedniki o rozszerzeniu *.info. Są one niewidoczne z poziomu Workbencha, ale widoczne z poziomu menedżera plików.  W pliku *.info są określone atrybuty pliku do którego on się odnosi – czyli np. jakim programem ma być otwarty, ikona, położenie i inne.

Nie każdy plik musi mieć swój *.info, ale jest on automatycznie tworzony jeśli wybieramy dla niego ikonkę.

Inna ciekawa rzecz – pliki nie muszą mieć rozszerzeń żeby domyślny program je otworzył. Czyli np. plik tekstowy czy też obrazek będzie otwarty nawet jeśli nie będzie posiadał rozszerzenia typu *.txt czy *.jpg.

Typowe amigowe formaty plików

IFF

To jest tzw. kontener czyli zawartość może być różna. Jeżeli natkniemy się na plik *.ilbm z pewnością będzie to grafika, natomiast *.iff może być plikiem graficznym bądź dźwiękowym. Rozszerzeń plików iff było o wiele więcej, pełen wykaz i więcej informacji o iff pod tym linkiem:

http://wiki.amigaos.net/index.php/IFF_FORM_and_Chunk_Registry

MOD

Skrót od „module”. „Modki” to popularne określenie modułów muzycznych, w zasadzie oprócz wspomnianego *.mod jest cała masa formatów w których zapisywano takie moduły.

Profile użytkownika

Nie ma czegoś takiego (profile użytkowników do wyboru przy starcie systemu) , a co się z tym wiąże nie ma też znanego z systemu Windows katalogu Użytkownicy, czy z linuksa Home. Ogólnie AmigaOS pozwala na wiele użytkownikowi, praktycznie ingerencja w system może być nieograniczona. Wracając do tematu – współużytkując komputer z AmigaOS (raczej akademicki przykład) najlepiej zainstalować 2 różne kopie AmigaOS na 2 różnych partycjach i wybierać przy bootowaniu własną.

Pamięć wirtualna

Czyli wykorzystanie dysku w sytuacji gdy jest mało RAM. W Windows jest plik wymiany (*.swp – od „swap file”) o przydzielonej stałej wielkości (przez użytkownika) bądź zmieniany dynamicznie przez system (w zależności jak sobie ustawimy).

AmigaOS dorobił się obsługi pamięci wirtualnej, ale jest to realizowanie nie przez plik a osobną partycje wymiany SWAP.

Znane ograniczenia

Obsługiwana jest pamięć do 2 GB RAM. Czyli mając 2 GB pamięci w komputerze – partycja wymiany SWAP jest zbędna, system z niej nie skorzysta.

Ograniczenia np. maksymalnej wielkości obsługiwanego pliku (np. limit 4 GB) – to zależy od wybranego przez nas systemu plików, przy najnowszym systemie JxFS nie ma problemu.

.